In Nederland vinden jaarlijks ca. 3.300 beenamputaties plaats, exclusief de teenamputaties. Dit is een incidentie van 18.5-19 per 100.000 in Nederland. Tachtig procent van de patiënten is ouder dan 65 jaar en ongeveer 95% is geamputeerd ten gevolge van vaatlijden en/of diabetes mellitus. Uit onderzoek blijkt dat de helft van de 3.300 nieuwe amputatiepatiënten een prothese krijgt.
Bron: behandelkader beenamputatie.
Prevalentie
Hierover zijn geen duidelijke gegevens bekend, geschat aantal van 15.000 beengeamputeerde mensen in Nederland.
Bron: boek revalidatie na een beenamputatie.
Adelante biedt klinische revalidatie op locatie Hoensbroek, poliklinische revalidatie op alle revalidatielocaties en spreekuren samen met de orthopedisch instrumentmaker en orthopedisch schoenmaker. In het ziekenhuis wordt de revalidatiearts zo vroeg mogelijk bij een eventuele amputatie betrokken. Binnen de keten proberen we medisch specialistische revalidatie zo dicht mogelijk bij huis te realiseren.
Optimaal behandelen van cliënten met een beenamputatie vraagt om specifieke revalidatiegeneeskundige kennis en ervaring. Ruim 1.500 nieuwe amputatiepatiënten krijgen per jaar in Nederland een prothese.
Binnen het behandelkader beenamputatie van de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen (VRA) zijn 3 verschillende behandelniveaus beschreven. Adelante voldoet aan alle niveaus. In de ziekenhuizen aan WAP-klasse 1 en (deels) 2, in het revalidatiecentrum aan WAP-klasse 1-2-3. Daarnaast kunnen specifieke problemen voorkomen waarvoor expertise nodig is. Dit kan zijn:
- Osseointegratie (prothese die met een pen vast zit in het bot) > locatie Hoensbroek.
- Sportgerelateerde vragen > locatie Hoensbroek.
- Amputatie bij CRPS (Complex Regionaal Pijn Syndroom) > locatie Hoensbroek en Venlo.
- Omkeerplastiek met prothese > locatie Hoensbroek en Valkenburg.
- Complexe congenitale afwijking met prothesevoorziening > locatie Hoensbroek en Valkenburg.
- Diabetische voetproblemen met partiële voetamputatie > locatie Maastricht en Venlo.
- Adequate samenwerking in de keten.
- Goede samenwerking en het uitdragen van onze expertisefunctie binnen de GRZ.
- RDB aansluitend aan klinische opname GRZ verder door ontwikkelen.
- Goede afstemming met vaatchirurgie, traumatologie, orthopedie en internisten in de ziekenhuizen.
- Gangbeeldanalyse meer integreren in het prothesetraject.
- Gebruik maken van de nieuwste ontwikkelingen en nieuwe protheseonderdelen.
- Vullen en gebruik maken van het oefenportaal.
- Hoensbroek: Nabehandeling van osseointegratie continueren en TMR (‘Targeted Muscle Reinervation’) verder ontwikkelen.
- Hoensbroek: ZonMW onderzoek doelmatige zorg van beenprothese, geïnitieerd door UMCG.
- Behandelmogelijkheden fantoompijnklachten.
- Venlo/Maastricht: orthopedisch instrumentmaker kan in eigen setting zelf maatwerk liners maken.
- Venlo: evaluatie “post-operatieve oedeembestrijding na amputatie onderste extremiteit” middels ORD.
- Maastricht: Onderzoek naar ‘outcome’ van cohorten diabetische voet behandelingen. Maastricht: Landelijk verzamelen en publiceren gegevens van de Werkgroep Amputatie en Prothesiologie (WAP) van de VRA.
- Telerevalidatie.
- Beeldcontact.
- App “Beenamputatie en prothese”.
- Adelante oefenportaal.
Adelante ziet cliënten met een beenamputatie vanuit heel Limburg. Cliënten met een nieuwe beenamputatie worden meestal naar ons verwezen door vaatchirurgen, traumatologen, orthopedisch chirurgen en internisten vanuit de ziekenhuizen. Bij langer bestaande problemen met de amputatiestomp of prothese zijn de chirurgen en huisartsen de doorverwijzers. Bij zeer specifieke problemen of behandelingen kunnen collega revalidatieartsen van binnen of buiten de regio de doorverwijzer zijn. Revalidatieartsen zijn consulent bij prothesetrajecten in de Geriatrische Revalidatiezorg (GRZ). Na het afsluiten van het prothesetraject in het verpleeghuis vindt verdere poliklinische nazorg plaats door de revalidatiearts op de gecombineerde spreekuren met de orthopedisch instrumentmaker.
- Academische ziekenhuizen: regelmatig.
- Algemene ziekenhuizen: regelmatig.
- Huisartsen: regelmatig.
- Overige: artsen van andere revalidatiecentra en geriatrische zorg.
Algemeen
- Richtlijn amputatie en prothesiologie onderste extremiteit (2020).
- VRA behandelkader beenamputatie (2019)
- Kwaliteitsstandaard Prothesezorg (2020).
- Na klinische/poliklinische revalidatie worden patiënten voor de nazorg opgevolgd op een gecombineerd spreekuur met revalidatiearts, orthopedisch instrumentmaker en wel/niet fysiotherapeut.
Hoensbroek
- Behandelprotocol stompzwachtelen.
Maastricht
- Behandelprotocollen voor patiënten met bovenbeen, onderbeen amputatie en ORD-plus instructie zwachtelen voor verpleging.
- Protocol over orthesen en schoenen binnen het diabetisch voetenteam.
Venlo
- RTA (Regionale Transmurale Afspraken) regio/Noord-Limburg, t.b.v. afspraken tussen huisartsen, ziekenhuis (vaatchirurgen), MSR en GRZ.
PPP-formulier, SIGAM-WAP, AMP(no)PRO, K-levels, TUG, 2-6 min wandeltest, 10 meter looptest, Berg-Balans Scale, Four Square Step Test, ADAPT-test.
- Onderwijs aan co-assistenten, semi-artsen (studenten in hun laatste jaar).
- Revalidatieartsen in opleiding.
- Regulier onderwijs aan vaatchirurgen en arts-assistenten Heelkunde MUMC, Viecuri.
- Onderwijs specialisten ouderengeneeskunde (o.a. Cicero).
- Fysiotherapie-bijeenkomsten voor fysiotherapeuten die met amputatiepatiënten werken in de keten: VieCuri klinisch, MSR, GRZ.
- Onderwijs stompproblemen, sportartsen NOC*NSF.
- Patiëntenvoorlichtingsavond in samenwerking met patiëntenvereniging “Korter maar Krachtig”.
- Fontys Hogeschool Eindhoven, opleiding orthopedisch technoloog, gastdocent en externe examinator.
- Fontys Hogeschool Heerlen, opleiding fysiotherapie en ergotherapie.
